Hoe een stenige wijk zo’n transformatie kan ondergaan dat geen enkele straat meer hetzelfde aanvoelt. Dat is in Tilburg in de wijk Rosmolen gebeurd. Deze typische arbeiderswijk heeft de laatste jaren een ware metamorfose ondergaan. Vandaag de dag is het een prettige wijk waarin ontmoeting centraal staat en veel ruimte is voor groen.
Meer ruimte
De typisch Tilburgse arbeiderswijk had een stenig karakter, er was weinig ruimte voor groen. Om weer ‘lucht’ in de wijk te brengen, is ervoor gekozen om met de herstructurering minder huizen terug te bouwen. De oude woningen zijn gesloopt, ze waren niet meer te renoveren. Van de 240 huizen die er stonden, zijn er 159 teruggebouwd. De architectonische stijl van de nieuwe bebouwing is geïnspireerd op de bouwstijl die er stond. Het stedenbouwkundig plan, ontworpen door De Zwarte Hond, voorziet de nieuwe wijk van brede groene woonstraten. Parkeren gebeurt voornamelijk binnen de bouwblokken, het eenrichtingsverkeer zorgt voor rust in de straat. Door deze keuzes is er meer ruimte voor groen ontstaan.
Geen anonieme wijk
Vanaf het begin zijn de bewoners bij het project betrokken geweest. In een aantal workshops is nagedacht over hoe men wil wonen en wat de functie van hun buurt zou moeten zijn. De architectuur van de woningen en de inrichting van de openbare ruimte kregen vorm in overleg met de toekomstige bewoners. Dit traject bracht de bewoners bij elkaar en daardoor is het geen anonieme nieuwbouwwijk geworden.
Rondje Rosmolen
Met deze start is het van belang dat de bewoners elkaar blijven ontmoeten en er samen een gezellige buurt van maken. Groen is hiervoor een waardevol instrument. De gemeente Tilburg gaf Copijn de uitdaging voor het bedenken van een ‘innovatief’ beplantingsontwerp. Dit houdt in: niet het standaard trapveldje voor de deur. Belangrijk daarbij is het sociale aspect. Ontmoeting staat centraal. Copijn bedacht vier thema’s, voor iedere straat een eigen thema. De vier thema’s, proeven, reuk, tast en zicht, prikkelen de zintuigen. De speelse indeling van de plantvakken en het pad dat door de groene woonstraten slingert, nodigt de bewoners uit om naar buiten te gaan en even een rondje Rosmolen te maken. Kinderen hebben de ruimte om te spelen, er valt veel te ontdekken in hun wijk.
Divers assortiment
Met een wandeling door Rosmolen valt het al snel op dat iedere straat zijn eigen karakter heeft. De soortkeuze is gebaseerd op het thema. Zo staan er in de straat met het thema proeven een aantal Elstar appelbomen, in combinatie met kruiden zoals Allium, Mentha, en Thymus. De straat met het thema zicht prikkelt de zintuigen door de kleuren van Nepeta en Salvia in contrast met het gele blad van Choisya. Overal in de wijk staat de prachtige Gleditsia triacanthos ‘Sunburst’, die met hun fijne blad het zonlicht filteren. Het gele blad contrasteert mooi met de rode baksteen van de woningen. De sierkers Prunus ‘Accolade’ zorgt met zijn lichtroze bloemen voor de aankondiging van de lente. De Paulownia tomentosa gaat een echte blikvanger worden. In de aangrenzende straten het project zijn Acer campestre ‘Red Shine’ en Amelanchier arborea ‘Robin Hill’ geplant. Het assortiment aan planten is zeer divers, niet alleen om de bewoners te stimuleren erop uit te gaan, maar ook ter verhoging van de biodiversiteit en het aantrekken van bijen en andere nectar-minnende insecten. Boomkwekerij Udenhout heeft de volledige beplanting geleverd voor dit project; vaste planten, heesters, solitairen en bomen. Brouwers Groenaannemers heeft de aanleg verzorgd en de oplevering was in 2018.
Unieke wijk
De wijk Rosmolen is veranderd in een unieke wijk, eentje met een voorbeeldfunctie. Bewoners zijn vanaf het begin betrokken geweest bij het project en de inrichting van de openbare ruimte geeft ruimte om elkaar te blijven ontmoeten. De brede groene woonstraten met de diverse beplanting, afgestemd op de verschillende thema’s, zal de komende jaren alleen nog maar mooier worden.